Network Sistemi
Günümüz dünyasında herşey pazara dayalı olduğu için gün geçmiyor ki yeni bir piyasa ortaya çıkmasın. Öncelikle ağ pazarlamayı kısaca tarihiyle birlikte söyleyelim. Network marketing nedir?
Nedir bu network marketing?
Çoğu kapitalist sistemin doğduğu ve kapitalizmin ana vatanı olan Amerikanya’da ilk olarak ortaya çıkan bu sistem bir şirketin satışa müteveccih araştırmaları neticesinde doğmuştur. Araştırmaya göre satış temsilcisi rakamıyla satışlar aynı oranda çoğalmaktadır. Araştırmaların derinleşmesiyle satış temsilcilerinin yakınlarıyla kurduğu ilişkileriyle ilgili olduğu, başka bir deyişle satış temsilcilerinin yakınlarına önerileriyle satışların çoğaldığı görülür. İşletmenin bu sistemi farketmesiyle beraber daha da ileri giderek mahsullerinden hoşnut kalan alıcılarına emin bir komite vererek yeni alıcılar bulmasını başka bir deyişle öneri etmesiyle sistemi genişletmeye çalışmışlar ve nitekim galibiyetli olmuşlardır. Network marketing, öneri manasına dayalı bir pazarlama taktiğidir.
Network Marketing sistemi nasıl işler?
Sistem doğrudan satış tekniğinin değişik bir versiyonu gibi düşünülebilir. Doğrudan satışta satış mülk veya mahsullerin surat surata konutlarda ya da bürolarda başka bir deyişle parekende satış sayılmayacak civarlar dışında satışçı tarafından bilgilendirerek yapılan satış cinsidir ve satışçı bunun üzerinden hasılat sağlar. Bir ileri versiyonu olan ağ pazarlama başka bir deyişle çok katlı pazarlamada satışçı hem fertsel olarak sattığı mahsuller üzerinden hem de satışçının takımından gelen satışlardan hasılat elde etmektedir.
1930 lu senelerde sistem bir şirketin idareyicilerinin farkındalığıyla doğmasına karşın kimileri Cambridge hekime tezi ile ortaya çıktığını korunmuştur. Çelişkiden dolayı sistemin mucidi hakkında kesin bir kanı yoktur. Fakat hala günümüzde bile bu mevzuda en aşina işletme olan Amway Corporation, Rich DeVos ve Jay Van Andel tarafından kurulmuştur. İşletme 80 ülkeye dağılmıştır. Öbür aşina firmalar ise şöyledir; Avon, Agel, Biobellinda, Calivita, Dione Farmasi,vb.
21.yüzyılda pazarın ve teknolojinin verdiği takviyeyle sistem olabildiğince genişlemiştir. Bugünlerde sistem ilk doğduğu gün gibi öneri anlamıyla devam etmektedir. Doğduğu ülkeyi çoktan aşan sistem ülkemizde istenilen yerine gelememiş olmasına karşın takribî 1 milyon katılımcısıyla harikulade bir süratle dağılmaktadır. Ülkemizde çoğunlukla üniversite talebelerinin katıldığı sansasyonel olarak ortadadır.
Sistemi, katılımcıları tarafından pratik olarak katma bedeli ortadan kaldırarak söylemeye çalışılmaktadır. Şöyle ki; 100 liralık bir mahsulün 20 lira maliyet ile üretildiğini varsayarsak, üretici şirket toptancı işletmeye sattığında maliyet 40 lira, toptancı şirket perakendeciye sattığında mahsul 60 lira ve perakendeci mağaza kirası, emekçi fiyatları, depolama, reklam gibi operasyonel maliyeti işin içine katınca mahsul 80 lira, son olarak karıyla birlikte bize mahsul 100 liraya geliyor. İşte bütünde burada ağ pazarlama diyor ki aracıları ortadan kaldıralım ve biz bu mahsulü çok daha ucuz maliyetten alalım. Sistemin katılımcıları bu misali ismi gibi öğrenmektedir zira ellerindeki en büyük koz budur.
Network Marketing Sisteminin Bereketleri
Sistemin ekonomiye olan yararlarından bahsetmek gerekirse makro-ekonomik meselelerden olan işsizlik bu sistem sayesinde eksilmektedir. İnsanlara minicik bir anaparayla işe başlatabilen kolay ve basit bir iştir. Öbür yanı ise üreticileri rekabet ve reklam tasasından bir nebze kurtaran bir sistemdir.
Üreticiye sağladığı avantajlar ise ehemmiyetsiz gibi görünen fakat devler liginde çok ehemmiyetli faktörlerdir. Bunlara en ehemmiyetli faktör olan satış ağıyla başlayabiliriz. Ufak bir başlangıç yatırımıyla binlerce hatta milyonlarca bir satış-dağıtım ağına erişilebilir. Bir öbür doğrultuyu yukarıyada da anlatıldığı gibi ananesel dağıtım usulü başka bir deyişle üretici, toptancı, perakendeci sisteminden çok daha ucuz bir maliyetle dağıtıldığından maliyet rekabeti olarak ezici bir üstünlüğü vardır. Aynı zamanda sisteme katılanlar sayesinde hazır alıcı portföyü vardır. Reklam giderleri ise yok denecek kadar azdır. Bu doğrultudan mahsullerinin tanıtımsız olarak piyasaya çıkması rakiplerine taklit fırsatı vermemektedir.
Sisteme katılanların ise ilk ve en ehemmiyetli hasılatı indirimli alışveriştir. İkinci olarak ise satış yaptıkça kazandığı primlerdir. Üçüncü ve reelinde ehemmiyetli bir kazanç getirecek olan takımdır. Kurulan takımın yaptığı satışlar üzerinden primlendirilecek ve karlılığı çoğalacaktır.
Harcayıcıya sağladığı en büyük hasılat yeniden indirimli olmasıdır ki sistemin ana opsiyonu budur. Dağıtım kanalındaki kolaylık sebebiyle mahsuller oldukça ucuzdur. Öbür bir avantajı ise mahsulleri öneri edenler başka bir deyişle eşimiz, arkadaşımız kısaca yakınlarımız mahsul hakkında yeterli tecrübe ve bilgiye sahip olacağından bizim için büyük bir avantaj sağlayacaktır.
Network Marketing legal mıdır?
Gelelim en büyük meseleye. Bu sistem legal mıdır? Sistem tamamen hukuk kaideleri çerçevesinde legal ve tehlikesizdir. Ülkemizde %20 stopajla ödentilendirilmektedir. Fakat cemiyetsel olarak dolandırıcılığın gazabına uğramış bir ulus olduğumuz ve Osmanlı torunu olduğumuz için fazla çekimser bir yapıdayız. Peki bu dolandırıcı sistem nedir? Hemen şöyle söylemeliyiz ki saadet zincir veya piramit sistem olarak öğrenilen sistemdir. Bu sistemle ağ sisteminin farkları kısaca söyleyelim. Öncelikle başlangıç anaparası çok uçuk sayılar ise öğrenil ki dolandırıcı sistemdir. Zira ağ sisteminde başlangıç meblağları çok minik ölçülerden oluşur. Zira hakikat emel ağı genişletmektir. İkincisi ise, satamadığınız mahsulü işletme geri almıyorsa öğrenil ki dolandırıcı işletme zira ağ sistemi gayet müessesesel kaideler çerçevesinde alıcı memnuniyeti kollar. Son olarak ise işletme gerçekten mahsullerini alıcıya satıyor mu? Saadet zinciri sisteminde ehemmiyetli olan mülkün niteliği, maliyet cazipliği değil yalnızca fahiş maliyetten katılımcılardan para toplamaktır. Mahsulşöhret alınması satılması onlar için son tasarıdadır.
